Centralny układ nerwowy, ośrodkowy układ nerwowy (CUN, OUN) to chronione przez kręgosłup i kości czaszki centrum zarządzania całym organizmem. Jest najważniejszą częścią układu nerwowego, składającą się z mózgowia i rdzenia kręgowego.

Uszkodzenia centralnego układu nerwowego powstają na wiele różnych sposobów. Mogą być elementem SM (stwardnienia rozsianego), choroby Parkinsona albo MPD (porażenia mózgowego), a także wynikać np. z urazu czaszkowo-mózgowego, udaru mózgu, stanów zapalnych w obrębie OUN lub nowotworów.

W zależności od miejsca, w którym OUN uległ uszkodzeniu w obrębie układu mięśniowego mogą pojawić się różne zaburzenia, w tym:

• równowagi,
• czucia,
• napięcia mięśniowego – hipotonia (osłabienie siły mięśniowej spowodowane obniżeniem napięcia mięśniowego) lub hipertonia (wzmożone napięcie mięśniowe),
• porażenie lub niedowład mięśni,
• zanik mięśni,
• wygórowanie odruchów,
• spastyczność.

Uszkodzenie CUN wpływa na pracę całego organizmu. Do objawów ogólnych zaliczamy:

• zaburzenia świadomości i orientacji,
• bóle głowy,
• zaburzenia psychiczne (np. urojenia),
• omamy, majaczenie,
• napady padaczkowe,
• utrata przytomności.

Objawy ogniskowe wynikają z uszkodzenia konkretnych struktur mózgu, przez co wskazują na ich lokalizację. Wśród nich wyróżniamy:

• niedowład lub porażenie połowicze,
• połowicze zaburzenie czucia,
• zaburzenia mowy (niezdolność wypowiadania słów i rozumienia prostych zdań – afazja),
• zaburzenia poznawcze,
• zaburzenia widzenia i równowagi z niezdolnością do utrzymania pionowej postawy ciała,
• ogniskowe zaburzenia padaczkowe,
• niezdolność do identyfikowania przedmiotów.

Objawy ruchowe i czuciowe wynikające z uszkodzenia OUN wiążą się z ograniczeniem samodzielności. Dlatego to właśnie na nich skupia się fizjoterapia Pacjentów. Głównym wskazaniem do jej rozpoczęcia jest występowanie niedowładu. Przede wszystkim stosuje się kinezyterapię (leczenie ruchem), np. metodą Kabata lub Bobath. Korzysta się również z metod wspomagających, takich jak: funkcjonalna elektrostymulacja czy leczenie z wykorzystaniem pompy baklofenowej. Głównym celem fizjoterapii jest uzyskanie możliwie największej samodzielności Pacjenta w zakresie czynności dnia codziennego.

W Paley European Institute leczymy, prowadzimy fizjoterapię i wspomagamy ortotycznie Pacjentów z uszkodzeniami centralnego układu nerwowego.