„Żaden uraz głowy nie jest tak łagodny, aby go całkowicie lekceważyć ani żaden tak ciężki, aby tracić wszelką nadzieję.”
Hipokrates
Urazy czaszkowo-mózgowe to określenie różnych pod względem przyczyny i skutków uszkodzeń okolicy głowy. Są one spowodowane działaniem zewnętrznej siły i ruchem, który ona wywołuje. W krajach wysoko uprzemysłowionych występują u ok. 200/100 tys. osób. Większość urazów ma łagodny charakter i okazuje się niegroźna dla zdrowia poszkodowanego człowieka, jednak te o cięższym charakterze są jedną z głównych przyczyn zgonów we wszystkich grupach wiekowych. Urazy najczęściej występują u osób młodych, poniżej 30 roku życia i dwukrotnie częściej u mężczyzn niż kobiet. Około 10–20% osób z poważnym urazem czaszkowo-mózgowym pozostaje trwale niepełnosprawna ruchowo i wymaga długiego leczenia i stałej, systematycznej, trwającej do końca życia rehabilitacji ruchowej.
Do głównych przyczyn urazów czaszkowo – mózgowych zalicza się, m.in.:
• wypadki komunikacyjne,
• upadki,
• wypadki w pracy,
• urazy i bójki (np. pobicie na tle rabunkowym, przemoc domowa),
• urazy sportowe (np. urazy w sportach walki),
• upadki w wyniku utraty przytomności (np. podczas napadu drgawkowego).
Urazy czaszkowo-mózgowe stanowią poważny problem medyczny, socjalny i ekonomiczny. Aby zmniejszyć ich liczbę, powinno się stosować zabezpieczenia w transporcie (noszenie kasków, zapinanie pasów bezpieczeństwa), przestrzegać przepisów drogowych i bezpieczeństwa, a także edukować społeczeństwo w tym zakresie.
Urazy mogą być otwarte, w których dochodzi do przerwania ciągłości powłok i kości czaszki, oraz zamknięte. Do tych drugich można zaliczyć, m.in.:
• zespół wstrząśnienia mózgu – przejściowe zaburzenie czynności pnia mózgu bez żadnych zmian w jego strukturze; dochodzi do utraty przytomności,
• zespół stłuczenia mózgu – powierzchniowe uszkodzenie półkul mózgu lub jego pnia w wyniku zamkniętego urazu głowy; uszkodzenie tkanki mózgowej występuje pod postacią zranienia, rozerwania oraz drobnych i większych krwawień; dochodzi do obrzęku mózgu i utraty przytomności,
• zespół ucisku mózgu (nadciśnienie śródczaszkowe/ciasnota wewnątrzczaszkowa) – w wyniku urazu wzrasta zawartość śródczaszkowa, wywołana obrzękiem mózgu lub krwiakiem; dochodzi do utraty przytomności, odzyskania jej oraz ponownego stopniowego wygaszania świadomości, aż do utraty przytomności.
Osobie, która doznała urazu czaszkowo-mózgowego należy udzielić natychmiastowej pomocy. Jeśli jest nieprzytomna, udrażnia się drogi oddechowe. Jeśli oddycha i nie ma innych ciężkich obrażeń można ją ułożyć w pozycji bezpiecznej – na boku. Poszkodowanemu z zatrzymaniem czynności serca wykonuje się pośredni masaż serca ze sztucznym oddychaniem, a rany głowy zaopatruje się sterylnym opatrunkiem (przy silnym krwawieniu – opatrunkiem uciskowym). Każdy chory nieprzytomny z urazem czaszkowo-mózgowym powinien być hospitalizowany i poddany obserwacji.
Każdy uraz może być inny, co sprawia, że leczenie i fizjoterapia przybierają odmienną formę w zależności od przypadku i aktualnego stanu pacjenta. Niejednokrotnie wymagane jest przeprowadzenie również interwencji chirurgicznej.
Paley European Institute zapewnia swoim Pacjentom opiekę na najwyższym poziomie. Ogromna wiedza, lata doświadczeń i empatyczne podejście do pacjenta pozwalają na osiąganie jak najlepszych wyników terapeutycznych w możliwie najkrótszym czasie.
